Khi con chào đời, bạn thường đứng trước câu hỏi nên cho con bú sữa mẹ hay là sữa công thức? Đây là những giải đáp cho các câu hỏi này.
Sữa mẹ
Sữa mẹ là một thực phẩm “toàn năng” vì có đủ tất cả các nhóm dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển thể chất và trí tuệ của trẻ. Trong 6 tháng đầu đời, trẻ chỉ cần bú mẹ. Sữa mẹ gồm có sữa non và sữa trưởng thành. Sữa non chỉ có trong một vài ngày đầu khi sinh. Sữa về sau gọi là sữa trưởng thành.
Sữa non màu vàng nhạt, đặc sánh. Sữa non có nhiều kháng thể bảo vệ cơ thể trẻ chống nhiễm khuẩn và dị ứng. Trước tiên, sữa non giúp bộ máy tiêu hóa trưởng thành, chống dị ứng và không dung nạp các thức ăn khác. Ngoài ra sữa non có nhiều vitamin A giúp trẻ phòng chống nhiễm khuẩn và bệnh khô mắt. Vì vậy, cần phải cho trẻ bú sớm ngay trong vòng nửa giờ sau sinh, không nên cho trẻ nhận bất kì một thức ăn hay nước uống nào trước khi trẻ bắt đầu bú mẹ.
Sữa trưởng thành gồm có sữa đầu và sữa cuối bữa. Sữa đầu có màu hơi nhạt. Trẻ bú sữa đầu sẽ nhận được khối lượng lớn các chất dinh dưỡng và nước. Vì vậy, không cần cho trẻ uống thêm nước hoặc bất kì loại dịch nào trước khi trẻ được 4-6 tháng tuổi và ngay cả khi trời nóng nực. Sữa cuối ở cuối bữa bú có màu trắng hơn vì chứa nhiều chất béo. Do đó, cần cho trẻ bú kiệt một bên vú rồi mới chuyển sang vú khác để trẻ nhận được chất béo cung cấp nhiều năng lượng giúp trẻ lên cân.
Trẻ bú mẹ theo nhu cầu. Khi đói bé sẽ đòi bú, với những biểu hiện như liếm môi, quờ quạng tìm mẹ, dụi dụi đầu, gặm tay… Bé bú bất kể khi nào có nhu cầu: có khi 30 phút, có khi 2-3 giờ mới bú. Bạn có thể sẽ sốt ruột và lo lắng khi thấy lâu thật lâu bé mới bú, nhưng không sao. Bé bú đủ là bé đi tè nhiều, và đi ị vài lần trong một ngày (bé bú mẹ đi ị nhiều hơn so với bé bú bình).
Sữa công thức
Sữa công thức là sữa bột được sản xuất theo đúng tiêu chuẩn về dinh dưỡng, đầy đủ các dưỡng chất cần thiết cho sự tăng trưởng và phát triển của trẻ và phải phù hợp với từng nhóm tuổi. Với trẻ sinh non hoặc nhóm trẻ có vấn để về hệ tiêu hóa khi sinh ra… thì sữa công thức dạng này phải được dùng theo chỉ định của các bác sĩ chuyên khoa.
Khi đang mang thai bạn hãy tranh thủ tìm hiểu về các loại sữa cho trẻ sơ sinh và mua sẵn một hộp nhỏ để phòng trường hợp, khi vừa sinh xong người mẹ chưa có sữa cho bé bú.
Với những trẻ sinh đủ tháng và phát triển bình thường, có thể dùng loại sữa công thức 1 với thành phần là các chất dinh dưỡng gắn giống sữa mẹ. Số lượng sữa uống hàng ngày tùy theo từng tháng tuổi (trung bình: 150 ml/kg/ngày):
• Trẻ sơ sinh (1 tháng tuổi): 60-80ml/bữa x 7-8 bữa/ngày (500-600ml/ngày)
• Trẻ từ 2-4 tháng tuổi: 100-120ml/bữa x 6-7 bữa/ngày (700-800ml/ngày)
• Trẻ từ 5-6 tháng tuổi: 150-180ml/bữa x 5-6 bữa/ngày (800-1000ml/ngày)
Lưu ý khi mua sữa thì phải xem hạn dùng và pha sữa đúng theo tỷ lệ hướng dẫn ghi trên vỏ hộp. Chỉ nên dùng nước đun sôi theo độ nóng của nhà sản xuất, không đun sôi sữa, vì sẽ làm mất, hoặc hao hụt các vitamin và khoáng chất có trong sữa.
Sữa mẹ vẫn là sữa tốt nhất cho sự phát triển của trẻ sơ sinh, tuy nhiên với những trường hợp bất khả kháng và có yêu cầu của bác sĩ thì hãy dùng sữa công thức cho bé nhé.